Yeni Kaledoniya Fransa ilə razılaşmanı rədd edir
Tarix: 13-08-2025 | Saat: 20:34
Bölmə:Özəl | çapa göndər
Fransanın Yeni Kaledoniya müstəmləkəsindəki müstəqillik tərəfdarı olan Kanak Sosialist Milli Azadlıq Cəbhəsi (FLNKS) adadakı nümayəndələri ilə Paris hökuməti arasında iyul ayında Yeni Kaledoniyanın statusu ilə bağlı imzalanmış müqaviləni rədd etdiklərini açıqlayıb.
Keçən il başlayan və adada aylarla davam edən müstəqillik etirazlarına rəhbərlik edən FLNKS Siyasi Bürosunun üzvü Dominik Foçi paytaxt Numeada keçirdiyi mətbuat konfransında iyulun 12-də imzalanan Bougival müqaviləsini "yerli xalqın mübarizəsinin təməlləri və nailiyyətlərinə zidd olduğu" üçün rədd etdiklərini söylədi.
Yeni Kaledoniyaya girişi qadağan edilən FLNKS prezidenti Kristian Tein həftə sonu hərəkatın fövqəladə konqresinə məktub göndərərək, Fransa prezidenti Emmanuel Makron tərəfindən "tətbiq olunan" bu razılaşmanın "aydın və birmənalı" rədd edilməsini tələb etdi.
BOUGIVAL MÜQAVİLƏ
İyulun 12-də Yeni Kaledoniya nümayəndələri və Paris hökuməti Fransanın Buqival şəhərində “Fransa tərkibində xüsusi statusa malik Yeni Kaledoniya dövlətinin yaradılmasını” şərtləndirən müqavilə imzaladılar.
Fransanın Yeni Kaledoniya müstəmləkəsinin institusional gələcəyi ilə bağlı 13 səhifəlik müqavilədə Yeni Kaledoniyanın “Fransadan asılılıq” statusu qazanması və Yeni Kaledoniya vətəndaşlığının təsis edilməsi nəzərdə tutulurdu.
Müqavilə adada doğulanlara və 15 il davamlı olaraq orada yaşayanlara seçkilərdə səs vermək hüququ verirdi.
Bundan əlavə, nikel ehtiyatlarının fransız şirkətləri tərəfindən istismar edildiyi adada bu ehtiyatların istismarı ilə bağlı strateji planın həyata keçirilməsi və referendum yolu ilə yerli əhali ilə razılaşma ilə bağlı razılıq əldə edilib.
KANAK LİDER TEIN RAZILAŞMA DANIŞAQLARINA DAXİL OLMADI
Yeni Kaledoniya tərəfləri arasında iyulun 2-də Yelisey sarayında keçirilən görüşlə başlayan danışıqlar Parisin ətrafı Buqivalda davam edib.
Kanak lideri Tein qonaqlar siyahısında olmadığı üçün iyulun 12-də Paris hökuməti ilə adanın nümayəndələri arasında razılaşdırılmış razılaşma üzrə danışıqlara buraxılmayıb.
Tein adada 2024-cü ildə başlayan və Fransa hökuməti tərəfindən güc tətbiq edərək yatırılan müstəqillik etirazlarında oynadığı rola görə Parisdə həbs edilib. Aylarla həbsdən sonra o, 2025-ci ilin iyununda şərti olaraq azadlığa buraxılıb.
Fransa materikindən təxminən 17.000 kilometr aralıda yerləşən Yeni Kaledoniyada müstəqillik tərəfdarları Fransa hökumətinin yerli əhali ilə razılaşmaları pozan konstitusiya islahatını həyata keçirmək cəhdinə qarşı hərəkətə keçdilər.
2024-cü il mayın 13-də başlayan müstəqillik etirazları, Fransa hökumətinin 1988-ci ildə yerli əhali ilə imzalanan və ölkəyə muxtariyyət statusu verən Numea müqaviləsini pozaraq, ən azı 10 ildir adada yaşayan fransız sakinlərinə seçkilərdə səs verməyə icazə verməyə cəhd etdikdən sonra zorla yatırıldı.
Fransa təhlükəsizlik qüvvələrinin adada keçirdiyi əməliyyatlarda 13 nəfər həlak olub.
Etirazlardan sonra Paris hökuməti müstəqillik tərəfdarları ilə danışıqlar masası arxasına oturdu və Bujival sazişinə aparan proses başladı.
aia.az
Tərcümə şöbəsi
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Digər xəbərlər
Tarix: 13-08-2025 | Saat: 20:34
Bölmə:Özəl | çapa göndər
Fransanın Yeni Kaledoniya müstəmləkəsindəki müstəqillik tərəfdarı olan Kanak Sosialist Milli Azadlıq Cəbhəsi (FLNKS) adadakı nümayəndələri ilə Paris hökuməti arasında iyul ayında Yeni Kaledoniyanın statusu ilə bağlı imzalanmış müqaviləni rədd etdiklərini açıqlayıb.
Keçən il başlayan və adada aylarla davam edən müstəqillik etirazlarına rəhbərlik edən FLNKS Siyasi Bürosunun üzvü Dominik Foçi paytaxt Numeada keçirdiyi mətbuat konfransında iyulun 12-də imzalanan Bougival müqaviləsini "yerli xalqın mübarizəsinin təməlləri və nailiyyətlərinə zidd olduğu" üçün rədd etdiklərini söylədi.
Yeni Kaledoniyaya girişi qadağan edilən FLNKS prezidenti Kristian Tein həftə sonu hərəkatın fövqəladə konqresinə məktub göndərərək, Fransa prezidenti Emmanuel Makron tərəfindən "tətbiq olunan" bu razılaşmanın "aydın və birmənalı" rədd edilməsini tələb etdi.
BOUGIVAL MÜQAVİLƏ
İyulun 12-də Yeni Kaledoniya nümayəndələri və Paris hökuməti Fransanın Buqival şəhərində “Fransa tərkibində xüsusi statusa malik Yeni Kaledoniya dövlətinin yaradılmasını” şərtləndirən müqavilə imzaladılar.
Fransanın Yeni Kaledoniya müstəmləkəsinin institusional gələcəyi ilə bağlı 13 səhifəlik müqavilədə Yeni Kaledoniyanın “Fransadan asılılıq” statusu qazanması və Yeni Kaledoniya vətəndaşlığının təsis edilməsi nəzərdə tutulurdu.
Müqavilə adada doğulanlara və 15 il davamlı olaraq orada yaşayanlara seçkilərdə səs vermək hüququ verirdi.
Bundan əlavə, nikel ehtiyatlarının fransız şirkətləri tərəfindən istismar edildiyi adada bu ehtiyatların istismarı ilə bağlı strateji planın həyata keçirilməsi və referendum yolu ilə yerli əhali ilə razılaşma ilə bağlı razılıq əldə edilib.
KANAK LİDER TEIN RAZILAŞMA DANIŞAQLARINA DAXİL OLMADI
Yeni Kaledoniya tərəfləri arasında iyulun 2-də Yelisey sarayında keçirilən görüşlə başlayan danışıqlar Parisin ətrafı Buqivalda davam edib.
Kanak lideri Tein qonaqlar siyahısında olmadığı üçün iyulun 12-də Paris hökuməti ilə adanın nümayəndələri arasında razılaşdırılmış razılaşma üzrə danışıqlara buraxılmayıb.
Tein adada 2024-cü ildə başlayan və Fransa hökuməti tərəfindən güc tətbiq edərək yatırılan müstəqillik etirazlarında oynadığı rola görə Parisdə həbs edilib. Aylarla həbsdən sonra o, 2025-ci ilin iyununda şərti olaraq azadlığa buraxılıb.
Fransa materikindən təxminən 17.000 kilometr aralıda yerləşən Yeni Kaledoniyada müstəqillik tərəfdarları Fransa hökumətinin yerli əhali ilə razılaşmaları pozan konstitusiya islahatını həyata keçirmək cəhdinə qarşı hərəkətə keçdilər.
2024-cü il mayın 13-də başlayan müstəqillik etirazları, Fransa hökumətinin 1988-ci ildə yerli əhali ilə imzalanan və ölkəyə muxtariyyət statusu verən Numea müqaviləsini pozaraq, ən azı 10 ildir adada yaşayan fransız sakinlərinə seçkilərdə səs verməyə icazə verməyə cəhd etdikdən sonra zorla yatırıldı.
Fransa təhlükəsizlik qüvvələrinin adada keçirdiyi əməliyyatlarda 13 nəfər həlak olub.
Etirazlardan sonra Paris hökuməti müstəqillik tərəfdarları ilə danışıqlar masası arxasına oturdu və Bujival sazişinə aparan proses başladı.
aia.az
Tərcümə şöbəsi
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
