Mobil versiya
Yeni Dünya Nizamı: Geosiyasi Aspektlər və Qlobal Çağırışlar
Tarix: 17-06-2025 | Saat: 15:58
Bölmə:Siyasət | çapa göndər

Yeni Dünya Nizamı: Geosiyasi Aspektlər və Qlobal Çağırışlar

Yeni Azərbaycan Partiyasının Şuşada Keçirdiyi Beynəlxalq Konfransın Analizi
Giriş
XXI əsrin ikinci rübünə qədəm qoyarkən dünya, geosiyasi baxımdan yeni bir mərhələyə daxil olmuşdur. Qlobal güc balansının dəyişməsi, regional münaqişələrin artması, yeni iqtisadi alyansların yaranması və informasiya müharibələrinin intensivləşməsi fonunda “Yeni dünya nizamı” anlayışı aktual mövzuya çevrilmişdir. Bu kontekstdə Yeni Azərbaycan Partiyasının təşəbbüsü ilə 2025-ci ilin iyun ayında Şuşa şəhərində təşkil edilən “Yeni dünya nizamı: geosiyasi aspektlər və qlobal çağırışlar” mövzusunda beynəlxalq konfrans, həm siyasi, həm də intellektual müstəvidə mühüm hadisəyə çevrildi.
Konfransın Təşkili və Beynəlxalq Miqyası
Konfrans Yeni Azərbaycan Partiyasının və onun beynəlxalq tərəfdaşlarının təşəbbüsü ilə təşkil edilmişdir. Tədbirdə:
- 25-dən çox ölkədən siyasətçilər, alimlər və media nümayəndələri
- Ümumi olaraq 200-dən artıq iştirakçı
- 15 beynəlxalq təşkilatın nümayəndəsi
- 20-dən artıq akademik institut və beyin mərkəzindən nümayəndələr iştirak etmişdir.

Konfransın keçirilməsi üçün Şuşa şəhəri seçilmişdir ki, bu da simvolik və strateji məna daşıyır. Şuşa – yalnız Azərbaycanın mədəni paytaxtı deyil, həm də regionun yenidənqurma və inkişaf proseslərinin rəmzi məkanına çevrilib.
Əsas Panel Mövzuları
Tədbir bir neçə panel və tematik sessiyalardan ibarət idi. Bunlar arasında aşağıdakı mövzular diqqət mərkəzində idi:
1. Yeni Dünya Nizamı və Qlobal Güc Balansı
Panel iştirakçıları qlobal güc mərkəzlərinin qarşılıqlı münasibətləri, yeni münaqişə ocaqları və çoxqütblü dünya düzəninə keçidi müzakirə etdilər. YAP sədrinin müavini Tahir Budaqov qeyd etdi:
“Qlobal geosiyasi mənzərədə yeni aktorların fəallaşması ilə yanaşı, orta gücə malik dövlətlərin, o cümlədən Azərbaycanın diplomatik manevr imkanları daha da genişlənmişdir.”
2. Regional Təhlükəsizlik və Cənubi Qafqaz
Azərbaycan-Ermənistan münasibətləri, Zəngəzur dəhlizi, Türk Dövlətləri Təşkilatının rolu, Xəzər hövzəsi və Cənubi Qafqazın təhlükəsizlik arxitekturası təhlil olundu. Türkiyədən qatılan Prof. Dr. Hasan Ünal qeyd etdi:
“Azərbaycanın regionda balanslı siyasəti və enerji resursları üzərindən qurduğu tərəfdaşlıq xətti, Cənubi Qafqazda sabitliyin əsasıdır.”
3. Enerji Diplomatiyası və Dayanıqlı İnkişaf
Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyində artan rolu, yaşıl enerji layihələri (Xəzər dənizində külək stansiyaları, COP29-a hazırlıq), Transxəzər və Cənub Qaz Dəhlizi kimi layihələrin siyasi əhəmiyyəti vurğulandı.
4. İnformasiya Təhlükəsizliyi və Rəqəmsal Geosiyasət
Rəqəmsal texnologiyaların və süni intellektin beynəlxalq münasibətlərə təsiri, kibertəhlükələr və informasiya müharibələri ətrafında diskussiya aparıldı. İştirakçılar Azərbaycanın informasiya təhlükəsizliyi sahəsində gördüyü qabaqlayıcı tədbirləri yüksək qiymətləndirdilər.
Şuşanın Simvolik Statusu və Diplomatik Platforma Kimi Rolu
Konfransın Şuşada keçirilməsi Azərbaycanın post-müharibə dövründə əldə etdiyi diplomatik və strateji uğurların nümayişidir. Şuşa yalnız qələbənin simvolu deyil, həm də beynəlxalq əməkdaşlıq və dialoqun mərkəzinə çevrilmişdir. Bu da Azərbaycanın geosiyasi xəritədə yeni statusunun bariz sübutudur.
Media və İctimai Rezonans
Konfrans dünyanın 10-dan çox nüfuzlu KİV-i tərəfindən işıqlandırıldı. “Anadolu Agentliyi”, “Euronews”, “Al Jazeera”, “Sputnik” və digər kanallar təbdir barədə geniş reportajlar təqdim etdilər. Sosial mediada #ShushaForum2025 həştəqi altında 1 milyondan çox baxış sayı qeydə alınıb.
Elmi və Analitik Nəticələr
- Azərbaycan yeni dünya düzənində “körpü ölkə” kimi çıxış edir.
- Cənubi Qafqazın təhlükəsizlik və enerji xəritəsində əsas oyunçulardan biridir.
- Şuşa diplomatik, mədəni və elmi tədbirlərin mərkəzinə çevrilir.
- Azərbaycanın diplomatiyası “yumşaq güc” və strateji tərəfdaşlıq əsaslıdır.
Nəticə
Yeni Azərbaycan Partiyası tərəfindən təşkil olunan bu beynəlxalq konfrans, Azərbaycanın müasir geosiyasi nizamda artan rolunu və dövlətin beynəlxalq dialoqa töhfəsini nümayiş etdirdi. Şuşa şəhəri, bu kimi tədbirlərlə həm tarixi qürurun, həm də gələcəyə açılan siyasi platformanın rəmzi kimi önə çıxır.

Bayram Xudayarov
Elm və Təhsil Nazirliyi Fizika İnstitutunun əməkdaşı,
“Heydər Əliyev məktəbinin davamçıları” Feysbuk qrupunun təsisçisi və rəhbəri,
YAP-ın fəal üzvü



Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi


Xəbəri paylaş


Digər xəbərlər



Xəbərə şərh yaz
Ad və soyad:*
E-Mail:
Şərhiniz:
Kodu yazın: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
17-06-2025